पानं

Sunday, March 12, 2023

रामाप्पा टेम्पल Ramappa temple

 दक्षिणेत मंदिर म्हणजे आकर्षणाच केंद्र ! एक से बढकर एक मंदिर या भागात मिळतात.

   आज रुद्रेश्वरा रामप्पा टेम्पल , तेलंगणा मधील मुलगु जिल्ह्यात बघायचं सौभाग्य प्राप्त झाले. बाराव्या शतकात गणपती देवा नावाच्या राजाच्या काळात रामप्पा या वास्तुतज्ञाने निर्मिलेल्या या देवस्थानाला नुकतीच महामहीम राष्ट्रपती महोदया द्रौपदीजी मुर्मु यांनी भेट दिलेली. 

       भूकंपाचे धक्के सहन व्हावे म्हणून सँडब्लॉक टेक्नॉलॉजी चा 900 वर्षांपूर्वी शिल्पकार रामप्पा यांनी वापर करत चार दशक या मंदिर उभारणीला लावले. मंदिर जरी रुद्रेश्वरा अर्थात रामलिंगेश्वर स्वामी या देवाचे असले तरी रामप्पा च्या नावाने प्रसिद्ध आहे . 

   मंदिरासमोरील नंदी हा सुद्धा इतर शिवलिंगा समोरील नंदीपेक्षा अलग आहे . नंदिनी मान वळवलेली मात्र डोळे शिवलिंगा कडे आहेत . 

      सतराव्या शतकात भूकंपामध्ये सुद्धा मंदिराला धक्का पोहोचला नाही.

        शिवलिंगावर , कितीही कमी सूर्यप्रकाश असू द्या , स्थंभांच्या साहाय्याने प्रकाश पोहोचवल्या गेलाय! प्रकाश नेपथ्य टकाटक . 

       मंदिरात जाण्याचे अन् येण्यासाठी 526 गजराज मार्ग दाखवतात . सगळे हत्ती वेगवेगळे त्यांच्यात जरा सुध्दा समानता नाही !! 


     त्या काळातील स्त्री सौंदर्य दर्शवणारे 12 शिल्प मंदिराच्या तीन बाजूंनी आहेत. मॉडर्न रागिनी श्रीमंती पेहरावत अलंकारात हाय हिल सँडल्स घालून आहे तर स्लिम उंच ग्रेसफुल नागिनी हातात कोब्रा घेऊन विना पेहरावात असून सुद्धा देवतेची शक्ती तिच्यात आहे...

       हेअर बँड अँड ज्वेलरी नी युक्त केश सौंदर्याने नटलेली मानिनी लाजलेली आहे कारण बंदरे तिचे अलंकार खेचत आहेत. भले मोठे कानातले अन पायातले दागिने लक्षवेधी आहेत. 

       एक नृत्यांगना त डोळ्यांमधून पावरफुल इमोशन दाखवते तर एक शांती आणि सद्भावाचा संदेश देते. एक मदनिका हातात धनुष्य आणि बाण घेऊनही आहे !! 

     मंदिरात अनेक पौराणिक कथा जसे समुद्रमंथन , शिव तांडव ,नरकासुर वध , गोपिकांचे वस्त्रहरण, आणखी दिवाळी च्या कथा सुंदर रीतीने चितारलेल्या आहेत.

        आणि महत्वाचे म्हणजे मंदिर राजाच्या नावाने नाही तर शिल्प काराच्या नावाने प्रसिद्ध आहे !

       महामहीम महोदया येऊन गेल्यावर इथे गर्दी वाढल्याचे समजले ... धन्यवाद राष्ट्रपती महोदया !

      आपल्याकडे मंदिर म्हणजे पर्यटकांचे भेट देण्याचे ठिकाण, अध्यात्मिक व्यक्तींसाठी पूज्य स्थान, संस्कृतीचे आदान प्रदान करणारे ठिकाण, सांस्कृतिक वारसा जपणारे ठिकाण तसेच संस्कृती पिढी परत पुढे नेण्याचे ठिकाण... नक्कीच माझ्या दृष्टीने त्या त्या भागातील माहिती व ज्ञान देणारे ठिकाण !! 

       आम्ही ताजला सरताज केले ! मात्र ही ज्ञान मंदिरे अज्ञात ठेवली दुर्दैवी नाही का ? 



- मंगलमूर्ती शास्त्री 

तेलंगणातील वारंगलहुन 

 

       









No comments:

Post a Comment