“तुझा जप सुरु आहे अन साक्षात गुरु तुझ्या समोर आहे ‘ अन आत्याच्या संवादाला सुरवात व्हायची.
सुमन आत्याचे दुसरे नाव लळा! म्हातारी मध्ये काय केमिकल भरले होते कुणास ठाऊक. भारी लळा लावायची सर्वांना. अधिकार पण गाजावायची आमच्यावर. ..मी सांगते न मग खा!
“तुला माझ्याकडचे चालतच नाही अरे चहा तरी! ’
मला घरचे चालत नाही तुझ्याच नवऱ्याने सवय लावली बाहेरचे खायची! बाळासाहेब बाहेरून भजे जिलबी खायला आणून देत असत. . अन अगस्ती बिघडला. ... तुला बिल पाठवतो धाब्यावरचे, पैसे तेवढे पाठव. तुझ्या नावानं प्रसाद खातो ‘’
असे संवाद नेहमीचेच झालेले. अगस्तीचा नाम जप कर वॉकर सुटेल मॅरेथॉन पळशील. अगस्ती हा अप्पा शास्त्रीचा अवतार आहे. तुझा बाप प्रभ्याच्या पोटी आलाय वगैरे बोलून झाल्यावर. .. मग ख्याली खुशाली . माझी नात अन नात जावई का नाही आणले. ती कशी आहे? मिनूला आणत जा रे सोबत!
पुन्हा मग “मी आलो तो पुरे नाही का जे येत नाहीत त्यांची तू आठवण काढत राहा. .‘ आत्याशी प्रेमळ संवाद चालत असे. तिला असेच हसत खेळत ठेवावे म्हणजे तिचे डोळे कमी पाणावत . हळवेपण हे पाचवीला पूजलेले. मुतरे डोळे ! !
हो अत्यंत कष्ट प्रद आयुष्य जगलेली सुमन. त्या कष्टांची नुसती आठवण यावी तो दरदरून घाम फुटावा. आणि हे कष्ट काही अपरिहार्य तर काही लादून घेतेलेले. तिचे सोवळे ओवळे हे तिनं लादून घेतलेले. तिला काही गोष्टी जमायच्या नाही म्हणजे नाहीच. .त्या अनुषंगाने आलेले कष्ट मात्र मग भोगायला आनंदाने तयार! मला तर घाम फुटतो. ..
वेगवेगळ्या अपघातांनी तिला पुरते जायबंदी करून टाकलेले. पण आत्याबाई जायबंदी होतील तर ती. सुमा नाही . .वॉकर घेऊन घेऊन स्वयंपाक घरात जाणार. .आल्यागेल्याला न खातापीता जाऊ देणार नाहीच. आपण बाहेरून काही सोबत पदार्थ न्यावा , तिचे कष्ट कमी करावे म्हणून तर तिला ते जमत नव्हते. ..
अगदी गेल्या महिन्यात मी नशिबाने तिला भेटलो. अमरावतीला मित्राकडे लग्न होतं अन त्याच दिवशी नागपूरला एका लग्नात हजेरी लावायची होती गडबडीत होतो. .नागपूरहून परती च्या प्रवासात आत्याकडे जावे हा विचार होता. यशोदानगर चौकात मला आत्याने जणु साद घातली हाक दिली. . मी ड्रायवरला गाडी वळवायला सांगितले अन आत्याशी शेवटचं आमचं बोलणं , प्रेमळ संवाद झाला अर्धा पाऊणतास! खुप बोलली तिनं पार तिच्या पणजी पर्यंत नेलं. खरेतर दहा मिनिटात निघणार होतो पाऊण तास कुठे गेला कळले नाही!
एक पैका अडक्याच्या पश्चात अधुऱ्या शारीरिक संपन्नतेत (?) लळा कसा लावावा हा श्रीमंत ठेवा आमच्यासाठी ठेवून देहातून पुढच्या प्रवासाला गेली भावाला खाऊ पिऊ घालायला नक्कीच ! प्रभाला काय आवडते बरं ‘ विचार करत असेल .
तर अशी ही आमची आत्या. देवेंद्रा म्हणाला आत्या म्हणजे लळा. मी म्हणतो सुमन नाही सहन ! लहानपणी गोवर्धन चाळीत अस्मादिकांसाठी सुरु झालेला हा आत्या-लळा प्रवास काल स्तब्ध झाला. निःशब्द झाला !
आत्या तुला सदगती प्राप्त होणारच आहे ! आम्ही विनम्र आहोत .
अगस्ती मिनल
